Gələcək illər üçün sağlam beyin və aydın zehni qorumaq üçün indi nə edə bilərik? Diqqətlə yeyə və beynin normal fəaliyyəti üçün lazım olan elementləri ehtiva edən qidaları gündəlik rasionumuza daxil edə bilərik. 1) B vitaminləri Bunlar beynin və yaddaşın fəaliyyətini tənzimləyən əsas vitaminlərdir. Onlar əvəzolunmaz antioksidantlardır, bütün mərkəzi sinir sisteminin fəaliyyətini dəstəkləyir, beyni həddindən artıq yüklənmədən və stressdən qoruyur, yaddaşı aktivləşdirir və öyrənmə qabiliyyətinə cavabdehdirlər. Bu qrupun üç əsas vitamini: • Vitamin B6 (piridoksin). Beyin üçün vacib olan amin turşularının (triptofan, sistein, metionin) udulmasına və beynin aktiv fəaliyyəti üçün zəruri olan neyroleptiklərin (norepinefrin və serotonin) sintezinə cavabdehdir. Bu vitaminin orqanizmdə olmaması zəkanın, yaddaşın azalmasına və psixi pozğunluqlara səbəb ola bilər. Vitamin B6 avokado, ispanaq, banan və russet kartofunda olur. • Vitamin B9 (folat və ya fol turşusu) mərkəzi sinir sisteminin həyəcanlılığına təsir göstərir. Yaşla, bu vitaminin bədən üçün dəyəri əhəmiyyətli dərəcədə artır. Fol turşusu qısamüddətli və uzunmüddətli yaddaşı saxlamağa və qismən bərpa etməyə və düşüncə sürətini artırmağa imkan verir. B9 vitamini qulançar, brokoli, limon, yaşıl yarpaqlı tərəvəzlər və lobya ilə zəngindir. • Vitamin B12 (siyanokobalamin). Bizim rifah və ya narahatlıq duyğumuz bədəndə bu vitaminin konsentrasiyasından asılıdır. Vitamin B12 gündəlik fəaliyyətin təbii tənzimləyicisidir: orqanizmə oyaqlıq və yuxu arasında keçid etməyə kömək edir. Məlumdur ki, məhz yuxu zamanı məlumat qısamüddətli yaddaşdan uzunmüddətli yaddaşa ötürülür. B12 vitaminini vitaminlə zəngin dənli bitkilər, maya və dəniz yosundan ala bilərsiniz. 2) Vitamin D D vitamini sümük və immunitet sağlamlığına, kalsiumun udulmasına, atletik performansa və beyin funksiyasına təsir göstərir. O, həmçinin aterosklerozun qarşısının alınmasına kömək edir, qan damarlarının və beyin kapilyarlarının elastikliyini qoruyur, vaxtından əvvəl qocalmanın və degenerativ dəyişikliklərin qarşısını alır. Araşdırmalar göstərir ki, əhəmiyyətli D vitamini çatışmazlığı beyinlə əlaqəli xəstəliklərin inkişaf riskini ikiqat artırır. Vitamin D "günəş vitamini" də adlanır və günəş işığına məruz qaldıqda bədəndə sintez olunur. Həftədə ən az 2-3 dəfə günəşə çıxmağa çalışın. D vitamini süd məhsullarında və günəşdə qurudulmuş göbələklərdə olur. 3) Omeqa-3 yağ turşuları “Sağlam yağlar” da adlandırılan Omeqa-3 yağ turşuları bədən tərəfindən istehsal olunmur və yalnız qidalardan əldə edilə bilər. Onlar beyin, damar, immun və reproduktiv sistemlərin normal inkişafı və aktiv fəaliyyəti, həmçinin dərinin, saçın və dırnaqların yaxşı vəziyyəti üçün lazımdır. Omeqa-3 yağ turşuları qozda, toxumda (kətan və çia) və bitki yağlarında (zeytun və kətan toxumu) olur. Bir çox hallarda demans və Alzheimer xəstəliyinin qarşısını almaq və yavaşlatmaq olar. Düzgün qidalanma uzunömürlülüyün açarıdır. Mənbə: myvega.com Tərcümə: Lakshmi
2022-11-11